Bán xe mua chung mà không được người còn lại đồng ý?

Tóm tắt câu hỏi:

Bán xe mua chung mà không được người còn lại đồng ý?

Xin chào luật sự!

Cách đây hơn một năm, gia đình em có làm ăn chung với một người, chung một xe tải chở hàng trị giá cả xe là 700 triệu, nhưng chia đôi mỗi bên 350 triệu. Sau một thời gian, người đó có lừa bán mất xe tải đó trong khi người đứng tên chung xe là bố em không có nhà và không hề biết về việc bán xe. Với hành vi trên có được coi là tội chiếm đoạt tài sản hay không ạ? Mức án tương ứng sẽ là như thế nào nếu khởi kiện. Em cảm ơn luật sư.

Người gửi: Nguyễn Văn Thảo ( Hải Phòng)

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn cho bạn như sau:

1/ căn cứ pháp lý

– Bộ luật dân sự năm 2005

– Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi bổ sung năm 2009

2/ Hành vi trên có được coi là tội chiếm đoạt tài sản hay không?

Căn cứ theo Điều 214 và Điều 216 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định về sở hữu chung thì chiếc xe này được xác định là sở hữu chung theo phần :

“1. Sở hữu chung theo phần là sở hữu chung mà trong đó phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với tài sản chung.

2. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền, nghĩa vụ đối với tài sản thuộc sở hữu chung tương ứng với phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp có thoả thuận khác.“

Hơn nữa Điều 223 Bộ luật dân sự 2005 quy định về việc định đoạt tài sản chung như sau:

“Điều 223. Định đoạt tài sản chung  

1. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.

2. Việc định đoạt tài sản chung hợp nhất được thực hiện theo thoả thuận của các chủ sở hữu chung hoặc theo quy định của pháp luật.

3. Trong trường hợp một chủ sở hữu chung bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua. Trong thời hạn ba tháng đối với tài sản chung là bất động sản, một tháng đối với tài sản chung là động sản, kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác.

Trong trường hợp bán phần quyền sở hữu mà có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua thì trong thời hạn ba tháng, kể từ ngày phát hiện có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, chủ sở hữu chung theo phần trong số các chủ sở hữu chung có quyền yêu cầu Toà án chuyển sang cho mình quyền và nghĩa vụ của người mua; bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại.

4. Trong trường hợp một trong các chủ sở hữu chung từ bỏ phần quyền sở hữu của mình hoặc khi người này chết mà không có người thừa kế thì phần quyền sở hữu đó thuộc Nhà nước, trừ trường hợp sở hữu chung của cộng đồng thì thuộc sở hữu chung của các chủ sở hữu chung còn lại.”

Xe này là sở hữu chung của bố bạn và người làm ăn chung với bố bạn. Nên theo quy định tại Điều 223 Bộ luật dân sự năm 2005 bố bạn có quyền định doạt phần quyền với chiếc xe mua chung đó. Việc người làm ăn chung với bố bạn tự ý bán chiếc xe đó mà không được sự đồng ý của bố bạn là trái với quy định của pháp luật dân sự. Hợp đồng bán xe của người làm ăn chung với bố bạn sẽ vô hiệu, vì người đó không có quyền sở hữu đối với toàn chiếc xe. Nếu như người làm ăn chung với bố bạn muốn bán chiếc xe thì phải ưu tiên cho bố bạn mua trước trong thời hạn là 3 tháng. 

Ngoài ra như thông tin bạn cung cấp thì bố bạn cùng đứng  tên chung chiếc xe, bạn cần kiểm tra lại có thật sự bố bạn đứng tên chung chiếc xe đó hay không. Bởi hiện nay theo Thông tư 36/2010/TT-BCA thì  chủ xe đứng tên trong Giấy đăng ký xe là cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân, hoặc hai vợ chồng. Theo đó, Bố bạn người làm ăn chung với bố bạn không phải là một tổ chức (được thành lập hợp pháp), hay một cá nhân (một người), hay là vợ chồng của nhau nên không được cùng đứng tên trên Giấy đăng ký xe.

Nếu bố bạn không đứng tên chiếc xe đó thì  thì cần xem trong hợp đồng mua bán xe có đứng tên cả bố bạn và người làm ăn chung với bố bạn hay không hoặc có thỏa thuận nào giữa bố bạn và người làm ăn chung với bố bạn về việc đứng tên trong giấy chứng nhận đăng ký xe hay không. Nếu có thì người làm ăn chung với bố bạn đã phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản: