Chia thừa kế như thế nào khi không có di chúc?

Tóm tắt câu hỏi:

Chia thừa kế như thế nào khi không có di chúc?

Chào luật sư. Nhà em có 5 chị gái cùng cha khác mẹ với em. Em là con trai. Sau khi bố em ly hôn bà cả, đã chia đôi tài sản rồi. Bố em mất được 15 năm. Bây giờ 5 chi gai đã đi lấy chồng hết quay lại đòi thừa kế. Mà khi bố em mất không để lại di chúc. Nhưng mẹ em đã chuyển tên bìa đỏ sang cho em. Vậy liệu ra pháp luật em phải làm sao ạ ? Chị gái em bảo sau khi bố ly hôn, thì 2 chị gái là con của bà cả. Còn 3 chị gái là con của vợ hai của bố.

Người gửi: Trần Đức Quang (Sơn La)

Luật sư tư vấn

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn pháp luật Công ty TNHH tư vấn Luật Việt Phong. Sau đây chúng tôi xin được giải quyết thắc mắc của bạn như sau:

1, Căn cứ pháp lí

– Bộ luật dân sự năm 2005;

– Luật hôn nhân và gia đình năm 2014.

2, Nội dung phân tích

Theo nguyên tắc, nếu người mất không để lại di chúc thì di sản thừa kế được chia theo pháp luật. Do bố bạn không để lại di chúc nên toàn bộ di sản thừa kế mà bố bạn để lại sẽ được chia theo pháp luật

– Thứ nhất, cần xác định phần di sản của bố bạn:

+ Một phần di sản mà bố bạn để lại là di sản đã được chia sau khi li hôn với người vợ đầu tiên.

+ Một phần di sản mà bố bạn để lại đang là tài sản chung của bố và mẹ bạn. Do đó, theo Điều 66, Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định:

“1. Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.

2. Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.

3. Trong trường hợp việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của vợ hoặc chồng còn sống, gia đình thì vợ, chồng còn sống có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế phân chia di sản theo quy định của Bộ luật dân sự.

4. Tài sản của vợ chồng trong kinh doanh được giải quyết theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này, trừ trường hợp pháp luật về kinh doanh có quy định khác”.

Bố bạn không để lại di chúc nên trong trường hợp này, mẹ bạn đang là người quản lí di sản, khi những người thừa kế yêu cầu chia di sản thừa kế thì phần tài sản chung trên theo nguyên tắc sẽ chia đôi. Như vậy, phần di sản còn lại mà bố bạn để lại là một nửa tài sản chung của hai bố mẹ bạn.

–  Thứ hai, xác định những người được hưởng di sản và phần di sản:

“Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Theo căn cứ trên, những người được thừa kế di sản của bố bạn thuộc hàng thừa kế thứ nhất, bao gồm: mẹ bạn, 5 chị gái và bạn (khoản 1) và mỗi người được hưởng một phần di sản bằng nhau (khoản 2).

– Thứ ba, vấn đề chuyển tên sổ đỏ: Do thông tin bạn chưa nêu rõ miếng đất đó là tài sản chung hay tài sản riêng, nên chúng tôi xin tư vấn cho bạn cả 02 trường hợp như sau:

+ Nếu miếng đất là tài sản riêng của mẹ bạn, trong thời kì hôn nhân cũng không có thỏa thuận sẽ sáp nhập thành tài sản chung thì việc bạn đứng tên sổ đó hoàn toàn đúng pháp luật, và không trở thành di sản bị tranh chấp khi chia thừa kế.

+ Nếu miếng đất đó là tài sản chung của bố mẹ bạn thì miếng đất đó sẽ thuộc một phần di sản bị tranh chấp khi chia thừa kế. Khi đó cơ quan có thẩm quyền sẽ định giá miếng đất và các tài sản khác và chia đều di sản cho 7 người thừa kế. Nếu như giá trị di sản được chia lớn hơn giá trị miếng đất thì bạn có thể sẽ giữ được miếng đất đó, còn nếu giá trị di sản được chia nhỏ hơn giá trị miếng đất thì bạn có thể đổi giá trị đó ra thành tiền mặt và chia cho những người còn lại.

Với căn cứ pháp luật và những phân tích nêu trên, bạn có thể xem xét vào trường hợp cụ thể của mình.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về chia thừa kế như thế nào khi không có di chúc? Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn bạn vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.