Con cái có được định đoạt tài sản của bố mẹ không?

Mong các luật sư tư vấn giúp em vấn đề này ạ. Em mới mua mảnh đất mang tên chủ sở hữu bà Nguyễn Thị Dần. Mảnh đất này bà Dần được chồng mình là ông La Tiến Nùng làm thủ tục tặng cho. Ông Nùng có vợ cả là bà La Thị Khàng và có 3 người con. Khi ly hôn vợ cả, Toà án có phân chia tài sản rõ ràng là mảnh đất này được chia cho ông Nùng. Ông Nùng chịu trách nhiệm nuôi 1 người con trai là anh La Văn Liêm đến khi trưởng thành. Trong quá trình sang tên bìa đỏ của em, anh Liêm có làm đơn ngăn chặn quá trình sang tên gửi UBND thành phố với ly do đòi quyền lợi. Bà Dần đã đồng ý cho anh Liêm 500triệu đồng và có giấy tờ công chứng cam kết anh Liêm không liên quan gì đến tài sản mang tên bà Dần. Nhưng ngay sau đó anh Liêm lại nộp đơn ngăn chặn với lý do quyền lợi chưa thoả đáng cùng với đơn đòi quyền lợi của 1 anh con trai khác là anh Linh (cũng là con của ông Nùng và vợ cả nhưng khi ly hôn được phân cho vợ nuôi). Đến bây giờ thủ tục sang tên của em vẫn chưa được thực hiện. Em muốn hỏi anh Linh có quyền được đòi hỏi không khi anh Linh không có tên trong hộ khẩu của Bà Dần. Bây giờ em có nên tiếp tục mua mảnh đất này không? Em đã giao đủ tiền rồi. Em xin cám ơn !

Xin chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn chị tiết như sau:

•Bộ luật dân sự 2015;

•Luật hôn nhân và gia đình 2014;

•Luật đất đai 2013.

Để xem xét hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa bạn và bà Nguyễn Thị Dần có hợp pháp không và bạn có nên tiếp tục thực hiện hợp đồng (mua mảnh đất) thì đầu tiên cần phải làm rõ việc bà Dần đứng tên trên mảnh đất có đúng quy định của pháp luật không. Theo những thông tin bạn trình bày, bà Dần được ông Nùng làm thủ tục tặng cho quyền sử dụng đối với mảnh đất trên, do đó nếu ông Nùng là chủ sở hữu duy nhất của quyền sử dụng đất này thì việc bà Dần đứng tên mảnh đất bạn đang mua là hợp pháp. Có thể thấy, căn cứ để ông Nùng đứng tên mảnh đất này là do quyết định phân chia tài sản khi ly hôn của Tòa án. Có thể chia thành hai trường hợp đối với quyền sử dụng đất khi ông Nùng và bà Khành là vợ chồng: Thứ nhất, tài sản là quyền sử dụng đất thuộc sở hữu chung của vợ, chồng. Thứ hai, quyền sử dụng đất thuộc sở hữu của hộ gia đình.

Nếu quyền sử dụng đất đối với mảnh đất trên là tài sản chung của vợ, chồng thì việc ông Nùng đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quyết định của Tòa án là hợp pháp và việc ông Nùng tặng, cho quyền sử dụng đất cho bà Dần là hợp pháp. (căn cứ theo điều 59 Luật hôn nhân và gia đình 2014 về việc chia tài sản chung của vợ, chồng). Do đó, việc bạn nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất (mua đất) của bà Dần là hợp pháp và không ai có quyền ngăn cản bạn thực hiện giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất của mình. Việc anh Linh và anh Liêm ngăn cản việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa bạn và bà Dần là trái với quy định của pháp luật.

Trường hợp quyền sử dụng đất trên là tài sản của hộ gia đình mà khi ly hôn, Tòa án phân chia tài sản cho vợ, chồng và các con là thành viên trong gia đình, nếu ông Nùng và con ông Nùng là đồng chủ sở hữu nhưng không ghi tên các con trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi chia thì quyền sử dụng đất là tài sản chung của ông Nùng và con có tên trong sổ hộ khẩu mới là anh Liêm. Do đó, khi ông Nùng tặng, cho mảnh đất thuộc sở hữu chung của mình cho bà Dần phải được sự đồng ý của anh Liêm (người con là đồng sở hữu quyền sử dụng đất với ông Nùng).Trường hợp quyền sử dụng đất là tài sản chung của hộ gia đình (ông Nùng và anh Liêm) thì anh Liêm có quyền khởi kiện để tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa bạn và bà Dần do quyền sử dụng đất của bà Dần là không có căn cứ phát sinh hợp pháp. Nếu không được sự đồng ý của các đồng sở hữu thì giao dịch tặng, cho sẽ bị hủy vì người có quyền giao kết không phải chủ sở hữu hợp pháp của tài sản.

Luật Đất đai 2013 đã quy định về hộ gia đình sử dụng đất tại khoản 29 Điều 3, đó là: “Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất”.

Việc quy định về tài sản chung của hộ gia đình được quy định tại Điều 212 Bộ luật dân sự 2015:

Việc định đoạt tài sản chung được quy định tại Điều 218 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

Như vậy, trong trường hợp này anh Liêm có thể yêu cầu hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất nếu mảnh đất trên là tài sản chung của ông Nùng và anh Liêm. Nếu tài sản là quyền sử dụng đất chỉ thuộc về ông Nùng thì cả anh Liêm và anh Linh đều không có quyền yêu cầu hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Cả hai trường hợp trên, anh Linh đều không có quyền được đòi hỏi bà Dần đưa tiền. Vì thế, nếu bạn làm rõ được vấn đề quyền sử dụng đất thuộc về bà Dần có hợp pháp không, bạn có thể tự đưa ra quyết định đúng đắn cho mình. 

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về vấn đề con cái có quyền định đoạt tài sản của bố mẹ không? Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.

Chuyên viên: Nguyễn Thanh Bình