Đăng kí là sáng chế hay bí mật kinh doanh là tốt cho doanh nghiệp?

Tóm tắt câu hỏi

Kính chào luật sư!

Công ty em là công ty hoạt động trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Anh A là công nhân của công ty. Trong quá trình hoạt động thì anh A có sáng tạo ra phương pháp xử lý nước thải công nghiệp. Công ty em muốn đứng tên là tác giả của phương pháp ấy thì anh A không chịu. Vậy công ty em có thể là tác giả của phương pháp đó được không ạ? Và nếu được thì công ty em nên đăng kí phương pháp xử lý nước thải đó là sáng chế hay là bảo mật với ý nghĩa là bí mật kinh doanh thì tốt hơn ạ?

Xin nhờ Luật sư tư vấn giúp công ty em. Em xin cám ơn Luật sư!

Người gửi: Hải Yến

Tư vấn luật: 1900 6589

Luật sư tư vấn

Xin chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

1/ Căn cứ pháp lý

Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009.

2/ Đăng kí là sáng chế hay bí mật kinh doanh là tốt cho doanh nghiệp?

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 122 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009 về tác giả và quyền của tác giả sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí thì:

“Tác giả sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí là người trực tiếp sáng tạo ra đối tượng sở hữu công nghiệp; trong trường hợp có hai người trở lên cùng nhau trực tiếp sáng tạo ra đối tượng sở hữu công nghiệp thì họ là đồng tác giả”

Như vậy, để xác định xem công ty bạn hay anh A là tác giả của phương pháp xử lý nước thải công nghiệp, ta đi xem xét 2 trường hợp cụ thể sau đây:

•Trường hợp 1: Anh A tự mình sáng tạo ra phương pháp xử lý nước thải công nghiệp

Đối với trường hợp này, chiếu theo quy định của pháp luật nêu trên thì anh A chính là người trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm và đương nhiên anh A sẽ là tác giả của phương pháp xử lý nước thải đó.

•Trường hợp 2: Anh A và công ty bạn cùng nhau nghiên cứu để sáng tạo ra phương pháp xử lý nước thải công nghiệp

Khi đó, công ty bạn và anh A được xác định là đồng tác giả của phương pháp xử lý nước thải công nghiệp. Điều đó đồng nghĩa với việc, công ty bạn cũng là tác giả của phương pháp đó.

Như vậy, tùy vào từng trường hợp cụ thể nêu trên thì công ty bạn cũng có thể được xác định là tác giả của phương pháp xử lý nước thải công nghiệp nêu trên.

Nếu công ty bạn là tác giả của phương pháp xử lý nước thải công nghiệp đó thì công ty bạn nên đăng kí nó là sáng chế thì sẽ tốt hơn công ty, bởi lẽ:

–Căn cứ theo quy định tại Khoản 12 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009 thì “Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên”. Chiếu theo quy định này có thể thấy phương pháp xử lý nước thải phù hợp với định nghĩa là sáng chế nêu trên.

Xét thấy, phương pháp xử lý nước thải công nghiệp có thể đáp ứng các điều kiện để được bảo hộ là sáng chế, đó là: có tính mới; có trình độ sáng tạo và có khả năng áp dụng công nghiệp (Khoản 1 Điều 58 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009). Khi đó, khả năng được chấp nhận đăng kí dưới hình thức là sáng chế tương đối cao.

Còn nếu để được bảo hộ dưới hình thức là bí mật kinh doanh thì phương pháp đó phải đáp ứng các điều kiện sau đây:

“Điều 84. Điều kiện chung đối với bí mật kinh doanh được bảo hộ

Bí mật kinh doanh được bảo hộ nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:

1. Không phải là hiểu biết thông thường và không dễ dàng có được;

2. Khi được sử dụng trong kinh doanh sẽ tạo cho người nắm giữ bí mật kinh doanh lợi thế so với người không nắm giữ hoặc không sử dụng bí mật kinh doanh đó;

3. Được chủ sở hữu bảo mật bằng các biện pháp cần thiết để bí mật kinh doanh đó không bị bộc lộ và không dễ dàng tiếp cận được”

Xét điều kiện thứ nhất, để là bí mật kinh doanh thì phương pháp đó phải ko là hiểu biết thông thường và không dễ dàng có được. Tuy nhiên, trong thực tế, hệ thống xử lý nước thải ở nước ta hiện nay cũng đã có nhiều quy trình như vậy, việc trùng lặp là khó tránh, nên không thể coi là không phải hiểu biết thông thường. Ngoài ra đây là một phương pháp về giải quyết vấn đề kĩ thuật, không hẳn là một phương pháp giúp tạo lợi thế hơn trong quá trình kinh doanh so với các doanh nghiệp khác. Chính vì lẽ đó mà rất có khả năng khi đăng kí phương pháp đó với hình thức là bí mật kinh doanh thì sẽ không được chấp nhận

–Tiếp đó, nếu đăng kí dưới hình thức là sáng chế thì công ty bạn sẽ có các quyền như sau:

“a) Sản xuất sản phẩm được bảo hộ;

b) Áp dụng quy trình được bảo hộ;

c) Khai thác công dụng của sản phẩm được bảo hộ hoặc sản phẩm được sản xuất theo quy trình được bảo hộ;

d) Lưu thông, quảng cáo, chào hàng, tàng trữ để lưu thông sản phẩm quy định tại điểm c khoản này;

đ) Nhập khẩu sản phẩm quy định tại điểm c khoản này”

(Khoản 1 Điều 124 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009)

Trong khi đó, nếu với đăng kí với hình thức bí mậ kinh doanh, công ty bạn chỉ được:

“a) Áp dụng bí mật kinh doanh để sản xuất sản phẩm, cung ứng dịch vụ, thương mại hàng hoá;

b) Bán, quảng cáo để bán, tàng trữ để bán, nhập khẩu sản phẩm được sản xuất do áp dụng bí mật kinh doanh”

(Khoản 4 Điều 124 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009)

Như vậy, nếu công ty bạn đăng kí phương pháp xử lý nước thải là bí mật kinh doanh thì công ty bạn sẽ tự thu hẹp khả năng sử dụng của phương pháp đó trong khi thực tế khả sử dụng là nhiều hơn.

–Thêm nữa, khi đăng kí là sáng chế thì công ty bạn sẽ không phải lo lắng về việc bảo mật như khi đăng kí dưới hình thức bí mật kinh doanh.

Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Việt Phong về vấn đề Đăng kí là sáng chế hay bí mật kinh doanh là tốt cho doanh nghiệp? Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.

Chuyên viên: Phạm Nhung

Bài viết được thực hiện bởi: Luật sư. Nguyễn Văn Đại (Công ty Luật TNHH Việt Phong)

Để được giải đáp thắc mắc về: Đăng kí là sáng chế hay bí mật kinh doanh là tốt cho doanh nghiệp?
Vui lòng gọi Tổng đài luật sư tư vấn pháp luật 24/7: 1900 6589

Để gửi Email tư vấn pháp luật, Báo giá dịch vụ pháp lý hoặc đặt Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp.
Vui lòng click tại đây

CÔNG TY LUẬT TNHH VIỆT PHONG

Hà Nội – Biệt thự 2.11 đường Nguyễn Xuân Khoát, KĐT Ngoại Giao Đoàn, Q. Bắc Từ Liêm
– Số 82 Nguyễn Tuân, Phường Thanh Xuân Trung, Quận Thanh Xuân

Bắc Giang – 65-67 khu Minh Khai, Thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn