Hình thức phạt tiền theo quy định của Bộ luật hình sự hiện hành

Tóm tắt câu hỏi:

Luật sư cho tôi hỏi pháp luật có quy định như thế nào về biện pháp phạt tiền trong Bộ luật hình sự Việt Nam hiện hành.

Người gửi: Phạm Thị Trang (Hà Nội)

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn cho bạn như sau:

Hình thức phạt tiền được quy định tại Điều 30 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 như sau:

“Phạt tiền là hình phạt tước của người phạm tội khoản tiền nhất định sung công quỹ nhà nước”.

Phạt tiền tước đi những quyền lợi vật chất của người bị kết án, tác động đến tình trạng tài sản của họ và thông qua đó tác động đến ý thức của người phạm tội. Các mức độ phạt tiền cao thấp khác nhau cũng gây ra khả năng tác động khác nhau đến ý thức của họ. Các mục đích phòng ngừa riêng và chung của hình phạt sẽ đạt được thông qua việc áp dụng hình phạt này. Phạt tiền là hình phạt có thể áp dụng khi là hình phạt chính, khi là hình phạt bổ sung.

Khi là hình phạt chính, phạt tiền được áp dụng đối với những người phạm tội ít nghiêm trọng xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, an toàn, trật tự công cộng, trật tự quản lý hành chính và một số tội phạm khác do Bộ luật hình sự quy định. Những tội phạm khác nói ở đây có thể là một số tội xâm phạm quyền tự do, dân chủ của công dân, tội xâm phạm sở hữu, tội phạm về ma túy…

Với tư cách là hình phạt chính, ngoài điều kiện áp dụng là trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng, phạt tiền còn được quy định trong các chế tài lựa chọn cùng với các hình phạt chính khác như cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn. Chế tài lựa chọn này mở ra khả năng pháp lý cho việc tòa án quyết định hình phạt chính thích hợp với tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của tội phạm, nhân thân người phạm tội, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, hoàn cảnh kinh tế của người phạm tội cũng như khả năng thi hành án.

Về mức phạt tiền khi là hình phạt chính, Bộ luật hình sự có hai cách quy định. Cách thứ nhất là quy định phạt tiền với mức tối thiểu và tối đa. Đây là cách quy định phổ biến. Mức thấp nhất trong trường hợp này là 1 triệu đồng và cao nhất là một tỷ đồng. Cách thứ hai là quy định mức phạt tiền theo bội số trốn thuế hoặc tiền lãi, mức thấp nhất là một lần và cao nhất là mười lần.

Khi là hình phạt bổ sung, hình phạt tiền được áp dụng đối với các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, các tội phạm về tham nhũng, ma túy hoặc những tội phạm khác do Bộ luật hình sự quy định. Đó có thể là các tội xâm phạm an toàn, trật tự công cộng, trật tự quản lý hành chính, các tội phạm về chức vụ…

Cách quy định về mức phạt tiền trong trường hợp là hình phạt bổ sung cũng giống như khi là hình phạt chính. Tuy nhiên, phạt tiền trong trường hợp này có mức độ tối đa thấp hơn. Tối đa là 500 triệu đồng hoặc tối đa chỉ gấp 5 lần giá trị tài sản phạm tội.

Khi quyết định hình phạt tiền dù là hình phạt chính hay hình phạt bổ sung, tòa án căn cứ vào tính chất, mức độ nghiêm trọng của tội đã phạm, tình hình tài sản của người đã phạm tội, sự biến động của giá cả. Tiền phạt có thể nộp một lần hoặc nhiều lần trong thời hạn do Tòa án quyết định.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về hình thức phạt tiền theo quy định của Bộ luật hình sự hiện hành.  Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.