Quy định của pháp luật về người đại diện

Trong cuộc sống thường ngày, không phải trường hợp nào chủ thể cũng có thể tự mình xác lập và thực hiện các giao dịch dân sự mà trong nhiều trường hợp nhất định phải thông qua hành vi của người khác là người đại diện để thực hiện các giao dịch trên. Chế định đại diện là một chế định tiến bộ trong Bộ luật dân sự nước ta, thể hiện sự linh hoạt trong cách thức tham gia các giao dịch dân sự của các chủ thể thông qua việc thực hiện hành vi của người đại diện. Bộ luật dân sự Việt Nam năm 2005 đã có những quy định cụ thể về chế định người đại diện như sau:

Người đại diện là người nhân danh và vì lợi ích của người khác (người được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện.

Điều kiện trở thành người đại diện: điều kiện chung để trở thành người đại diện là người đại diện phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 143 của Bộ luật dân sự năm 2005.

Các trường hợp đại diện: quan hệ đại diện được xác lập theo pháp luật hoặc theo uỷ quyền. Nếu như đại diện theo pháp luật là hình thức đại diện do pháp luật quy định (đại diện đương nhiên) hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định (đại diện chỉ định) thì đại diện theo ủy quyền lại là hình thức đại diện được xác lập trên cơ sở sự ủy quyền (thỏa thuận) giữa người đại diện và người được đại diện.

Theo điều 141, Bộ luật dân sự năm 2005, người đại diện theo pháp luật bao gồm:

• Cha, mẹ đối với con chưa thành niên;
• Người giám hộ đối với người được giám hộ;
• Người được Toà án chỉ định đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
• Người đứng đầu pháp nhân theo quy định của điều lệ pháp nhân hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Chủ hộ gia đình đối với hộ gia đình;
• Tổ trưởng tổ hợp tác đối với tổ hợp tác;
• Những người khác theo quy định của pháp luật.

Theo điều 143, Bộ luật dân sự năm 2005, người đại diện theo ủy quyền bao gồm:

• Cá nhân, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân có thể uỷ quyền cho người khác xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
• Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể là người đại diện theo uỷ quyền, trừ trường hợp pháp luật quy định giao dịch dân sự phải do người từ đủ mười tám tuổi trở lên xác lập, thực hiện.

Phạm vi đại diện: việc xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự của người đại diện vì lợi ích của người được đại diện phải được thực hiện trong phạm vi nhất định, cụ thể như sau:

• Người đại diện theo pháp luật có quyền xác lập, thực hiện mọi giao dịch dân sự vì lợi ích của người được đại diện, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
• Phạm vi đại diện theo uỷ quyền được xác lập theo sự uỷ quyền.
• Người đại diện chỉ được thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện.
• Người đại diện phải thông báo cho người thứ ba trong giao dịch dân sự biết về phạm vi đại diện của mình.
• Người đại diện không được xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự với chính mình hoặc với người thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Cũng cần lưu ý rằng, người đại diện khi xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự phải đảm bảo thực hiện trong phạm vi đại diện. Người đại diện cũng phải chịu trách nhiệm cá nhân về những hành vi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự vượt quá phạm vi đại diện của bản thân.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về Quy định của pháp luật về người đại diện. Chúng tôi hi vọng rằng đây sẽ là những kiến thức bổ ích để quý khách hàng vận dụng trong cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư và chuyên viên pháp lý.