Quyền lợi của bị can trong vụ án hình sự ?

Tóm tắt tình huống:

Tôi hiện đang bị khởi tố vì hành vi cố ý thương tích cho người khác và đang trong quá trình tìm luật sư bào chữa. Tôi muốn biết bản thân có những quyền lợi gì để có thể áp dụng nhằm giảm nhẹ tội cho bản thân không ?

Người gửi xin giấu tên

Tư vấn luật: 1900 6589

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

1/ Căn cứ pháp lý:

– Bộ luật Tố tụng Hình sự 2003 (BLTTHS 2003).

2/ Quyền lợi của bị can trong vụ án hình sự ?

Để bảo đảm quyền con người, quyền công dân đồng thời thúc đẩy quá trình tố tụng hình sự diễn ra nhanh chóng, công bằng, khách quan, dân chủ, các quyền lợi của bị can (là người bị đưa ra khởi tố hình sự) được quy định tại điều 49 BLTTHS 2003 như sau:

– Được biết mình bị khởi tố vì tội gì; được giải thích về các quyền và nghĩa vụ liên quan:

Bị can cần được biết nguyên nhân mình bị khởi tố và được giải thích các quyền lợi, nghĩa vụ liên quan để có thể đưa ra các chứng cứ chứng mình mình vô tội hoặc giảm nhẹ tội cho bản thân. Trong các văn bản áp dụng pháp luật tố tụng hình sự (các lệnh bắt, quyết định tạm giữ hay lệnh tạm giam) đều phải đọc, giải thích rõ cho đối tượng; trong quyết định khởi tố bị can phải ghi rõ tội danh, điều khoản luật được áp dụng đối với bị can; trong phiên tòa, chủ tọa phiên tòa phải giải thích quyền và nghĩa vụ cho bị cáo trong thủ tục bắt đầu phiên tòa.

– Được trình bày lời khai, đưa ra tài liệu, đồ vật, yêu cầu:

Việc hỏi cung bị can do Điều tra viên tiến hành và diễn ra theo quy định tại điều 131, 132 BLTTHS 2003. Bị can có quyền đưa ra các lời khai, tài liệu, đồ vật,… làm chứng cứ chứng mình bản thân vô tội hoặc giảm nhẹ tội trạng của bản thân, góp phần giúp các cơ quan điều tra xác minh vụ việc, đưa ra phán đoán, kết luận chính xác.

– Đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch theo quy định của BLTTHS 2003:

Bị can có quyền yêu cầu, đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch nếu có bằng chứng, căn cứ chứng minh rằng họ không thể vô tư, công tâm trong khi thực hiện nhiệm vụ hoặc việc họ tiến hành tố tụng hay tham gia tố tụng có thể khiến bản án đi theo chiều hướng bất lợi đối với bị can. Dựa trên nguyên tắc ” bảo đảm sự vô tư của người tiến hành tố tụng” được quy định tại điều 14 BLTTHS, khi các Cơ quan tiến hành tố tụng nhận được yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch của bị can thì cần phải xem xét, giải quyết yêu cầu đó nếu thấy yêu cầu là có căn cứ theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự (quy định tại Điều 42 BLTTHS 2003 về những trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người tiến hành tố tụng).

– Tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa:

Để đảm bảo quyền con người, quyền công dân và góp phần thúc đẩy quá trình tiến hành tố tụng hình sự được diễn ra nhanh chóng, khách quan, dân chủ, bị can có quyền tự bào chữa cho mình. Tuy nhiên, do sự hạn chế về kiến thức pháp luật, khả năng lập luận, kĩ năng bào chữa hoặc có thể họ đang bị giam giữ nên khó có thể tự bào chữa nên họ cần có người khác bào chữa giúp cho mình. Đó có thể là luật sư, trợ giúp viên pháp lý, bào chữa viên nhân dân bào chữa cho mình. Tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa là quyền của bị can mà không phải nghĩa vụ nên bị can hoặc người đại diện hợp pháp của bị can có quyền yêu cầu thay đổi người bảo chữa cho mình theo quy định của pháp luật tại khoản 2 điều 57 BLTTHS 2003.

– Được nhận quyết định khởi tố; quyết định áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp ngăn chặn; bản kết luận điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án; bản cáo trạng, quyết định truy tố; các quyết định tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này:

Những quy định này giúp bị can hiểu rõ bản thân đang bị khởi tố vì tội gì để chuẩn bị những chứng cứ, lập luận, người bào chữa,.. cần thiết để bảo vệ sự trong sạch, vô tội của bản thân hoặc nhằm làm giảm nhẹ tội cho bản thân.

– Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng:

Bị can cũng có quyền khiếu nại các quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trái với quy định pháp luật,yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xem xét lại tính xác thực của các chứng cứ, tình tiết của vụ án, hạn chế tình trạng ra quyết định khởi tố một cách tùy tiện, thiếu căn cứ, bảo đảm quyền lợi của bản thân.

Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Việt Phong về Quyền lợi của bị can trong vụ án hình sự ? Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý

Chuyên viên: Lưu Hồng Lê

Bài viết được thực hiện bởi: Luật sư. Nguyễn Văn Đại (Công ty Luật TNHH Việt Phong)

Để được giải đáp thắc mắc về: Quyền lợi của bị can trong vụ án hình sự ?
Vui lòng gọi Tổng đài luật sư tư vấn pháp luật 24/7: 1900 6589

Để gửi Email tư vấn pháp luật, Báo giá dịch vụ pháp lý hoặc đặt Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp.
Vui lòng click tại đây

CÔNG TY LUẬT TNHH VIỆT PHONG

Hà Nội – Biệt thự 2.11 đường Nguyễn Xuân Khoát, KĐT Ngoại Giao Đoàn, Q. Bắc Từ Liêm
– Số 82 Nguyễn Tuân, Phường Thanh Xuân Trung, Quận Thanh Xuân

Bắc Giang – 65-67 khu Minh Khai, Thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn