Tội gây ô nhiễm môi trường theo quy định của pháp luật hiện hành

Tóm tắt câu hỏi:

Luật sư cho tôi hỏi pháp luật hiện hành có quy định như thế nào về tội gây ô nhiễm môi trường. Mong luật sư tư vấn giúp tôi.

Người gửi: Hoàng Mạnh Hải (Hà Nội)

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

Tội gây ô nhiễm môi trường đã được pháp luật quy định tại Điều 182 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 theo đó:

“1. Người nào thải vào không khí, nguồn nước, đất các chất gây ô nhiễm môi trường, phát tán bức xạ, phóng xạ vượt quá quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất thải ở mức độ nghiêm trọng hoặc làm môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng hoặc gây hậu quả nghiêm trọng khác, thì bị phạt tiền từ năm mươi triệu đồng đến năm trăm triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm:

a) Có tổ chức;

b) Làm môi trường bị ô nhiễm đặc biệt nghiêm trọng hoặc gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng khác.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm năm mươi triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.”

1. Dấu hiệu pháp lý

– Khách thể của tội phạm: Tội phạm xâm phạm vào các quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường, cụ thể là sự trong sạch của không khí, nguồn nước, đất trong môi trường sống của con người.

– Mặt khách quan của tội phạm:

+ Hành vi thải vào không khí, nguồn nước, đất các loại khí, bụi, chát độc hoặc các chất độc hại khác; hành vi bức xạ, phóng xạ quá tiêu chuẩn cho phép.

+ Đã bị xử phạt hành chính nhưng không thực hiện các biện pháp khắc phục theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Đây là tình tiết định tội, theo đó người thực hiện hành vi nêu ơt khoản 1 Điều 182 Bộ luật hình sự, trước đó đã bị xử lý hành chính về hành vi gây ô nhiễm môi trường, mặc dù có điều kiện nhưng không thực hiện các biện pháp khắc phục theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền như: không lắp đặt hệ thống xử lý khói bụi, không phá bỏ nguồn gây ô nhiễm hoặc không thực hiên các biện pháp khác phòng chống ô nhiễm môi trường, do đó gây ra hậu quả nghiêm trọng.

+ Hành vi gây ra hậu quả nghiêm trọng: Gây hậu quả nghiêm trọng cần được hiểu là gây suy thoái môi trường, tức là làm thay đổi chất lượng và số lượng của thành phần môi trường, gây ảnh hưởng xấu cho đời sống con người và thiên nhiên hoặc tuy chưa gây suy thoái môi trường nhưng gây tổn hại sức khỏe của một người mà tỷ lệ thương tật từ 31% đến dưới 61% hoặc nhiều người mà tỷ lệ thương tật đối với mỗi người từ 11% đến dưới 31% hoặc gây thiệt hại tài sản từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng.

– Mặt chủ quan của tội phạm: Tội phạm này được thực hiện do lỗi cố ý; người phạm tội nhận thức rõ hành vi thải vào môi trường khói, bụi, chất độc; phát bức xạ quá tiêu chuẩn cho phép là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn thực hiện.

Chủ thể của tội phạm: Là người có năng lực trách nhiệm hình sự và có độ tuổi từ 16 tuổi trở lên.

2. Hình phạt

Khung cơ bản ở khoản 1 Điều 182 có mức phạt tiền từ năm mươi triệu đồng đến năm trăm triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm.

Khung tăng nặng ở khoản 2 Điều 182 có mức phạt tù từ ba ăm đến mười năm đối với trường hợp tội có tổ chức hoặc làm môi trường bị ô nhiễm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Gây hậu quả rất nghiêm trọng ở đây được hiểu là làm thay đổi cơ bản số lượng, chất lượng của thành phần môi trường, ảnh hướng xấu đến đời sống của con người và thiên nhiên hoặc tuy là chưa thay đổi cơ bản chất lượng cua thành phần môi trường hững đã gây tổn hại sức khỏe đối với một người đến năm người mà tỷ lệ thương tật đối với mỗi người từ 31% đến dưới 61% hoặc gây thiệt hại tài sản từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng. Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng ở khoản này được hiểu là gây sự cố môi trường, tức là các tai biến hoặc rủi ro xảy ra trong quá trình hoạt động của con người, hoặc biến đổi bất thường của thiên nhiên, gây suy thoái môi trường nghiêm trọng hoặc tuy chưa gây sự cố môi trường nhưng đã gây tổn hại sức khỏe cho sáu người trở lên mà tỷ lệ thương tật đối với mỗi người từ 31% đến dưới 61% hoặc gây thiệt hại tài sản từ năm trăm triệu đồng trở lên.

Trong trường hợp có hậu quả chết người ngoài việc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gây ô nhiễm môi trường, thì tùy trường hợp người phạm tội còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tôi cố ý làm chết người hoặc tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính.

 Theo khoản 3 người phạm tội còn có thể  bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm năm mươi triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về tội gây ô nhiễm môi trường theo quy định ủa pháp luật. Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn bạn vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.