UBND xã có quyền thu hồi đất nông nghiệp không?

Tóm tắt câu hỏi:

UBND xã có quyền thu hồi đất nông nghiệp không?

Xin chào luật sư! Tôi có thắc mắc như sau, mong luật sư tư vấn giúp tôi: Gia đình tôi sử dụng 1.000m2 đất nông nghiệp. Diện tích khu đất này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tháng 6/2016, UBND xã Nghi Sơn thu hồi 1.000 m2 đất của gia đình tôi đổi cho một gia đình khác. Gia đình tôi không đồng ý với quyết định thu hồi đất của UBND xã nhưng vẫn buộc phải thực hiện. Tôi có làm đơn khiếu nại lên UBND xã A và được trả lời là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho gia đình tôi đến nay không còn giá trị. Sau đó, UBND xã đã lấy mảnh đất nông nghiệp trên của tôi bán cho người khác làm nhà ở. Xin hỏi luật sư, UBND xã làm vậy có đúng không? Tôi phải làm gì để bảo vệ quyền lợi cho mình bây giờ? Xin cảm ơn luật sư rất nhiều!

Người gửi: Lê Hồng Vinh (Thanh Hóa)

Luật sư tư vấn:

Xin chào anh! Cảm ơn anh đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của anh công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn anh như sau:

1. Căn cứ  pháp luật

– Luật đất đai năm 2013;

– Luật khiếu nại năm 2011

2. UBND xã thu hồi đất có đúng không?

Việc UBND xã Nghi Sơn thu hồi đất của gia đình anh là trái với quy định của pháp luật. Bởi lẽ:

Thứ nhất, theo quy định của Luật đất đai năm 2013 thì chỉ được thu hồi đất trong các trường hợp:

– Thu hồi đất vì mục đích an ninh quốc phòng (Điều 61 Luật đất đai năm 2013);

– Thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (Điều 62);

– Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai (Điều 64);

– Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người (Điều 65);

Do đó, UBND xã Nghi Sơn thu hồi đất của gia đình anh để nhằm bán lại cho người khác làm nhà ở là không có căn cứ.

Thứ hai, theo điều 66 Luật đất đai năm 2013 thẩm quyền được thu hồi đất đối với hộ gia đình thuộc về UBND huyện, UBND xã không có thẩm quyền trong trường hợp này:

“Điều 66: Thẩm quyền thu hồi đất

1. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:

a) Thu hồi đất đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều này;

b) Thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.

2. Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:

a) Thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư;

b) Thu hồi đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam.

3. Trường hợp trong khu vực thu hồi đất có cả đối tượng quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thu hồi đất hoặc ủy quyền cho Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất.”

Như vậy, đối với trường hợp của gia đình anh, việc UBND xã Nghi Sơn quyết định thu hồi đất là sai thẩm quyền, không đúng với quy định của pháp luật đất đai năm 2013. 

3. Cách thức bảo vệ quyền và lợi ích khi bị thu hồi đất trái phép

Vì việc thu hồi đất trái phép của UBND xã Nghi Sơn là hành vi ảnh hưởng trực tiếp đến các quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình anh, việc thu hồi đất nông nghiệp đã tước đoạt mất tư liệu sản xuất quan trọng tạo ra nguồn thu nhập của gia đình. Để bảo vệ quyền và lợi ích của mình, anh có thể làm đơn khiếu nại hoặc khởi kiện quyết định thu hồi đất trái pháp luật của UBND xã Nghi Sơn. Khoản 1 điều 204 Luật đất đai 2013 quy định: 

“1. Người sử dụng đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất có quyền khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính về quản lý đất đai.“

Việc khiếu nại có thể được thực hiện bằng đơn khiếu nại hoặc khiếu nại trực tiếp. Trình tự, thủ tục khiếu nại sẽ được thực hiện theo Luật khiếu nại năm 2011. Theo khoản 1 Điều 7 Luật khiếu nại năm 2011, trình tự khiếu nại được quy định như sau:

“1. Khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính là trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì người khiếu nại khiếu nại lần đầu đến người đã ra quyết định hành chính hoặc cơ quan có người có hành vi hành chính hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.

Trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết lần đầu hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khiếu nại lần hai đến Thủ trưởng cấp trên trực tiếp của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.

Trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần hai hoặc hết thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.”

Như vậy, đầu tiên anh sẽ phải làm đơn khiếu nại hoặc khiếu nại trực tiếp đến cơ quan đã trực tiếp ra quyết định thu hồi đất trái pháp luật – UBND xã. Trường hợp anh không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại của UBND xã Nghi Sơn hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì anh có quyền khiếu nại lần hai đến UBND cấp huyện hoặc có thể khởi kiện vụ án tại Tòa án theo thủ tục tố tụng hành chính năm 2015

Trên đây là tư vấn của  công ty Luật Việt Phong về vấn đề UBND xã có quyền thu hồi đất nông nghiệp không?. Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.