Vợ có được đơn phương ly hôn chồng hay không?

Tóm tắt câu hỏi:

Vợ có được đơn phương ly hôn chồng hay không?

Chào luật sư! Tôi muốn hỏi về vấn đề vợ chồng tôi mới cưới nhau tháng 4  năm ngoái năm nay đã có cháu 10 tháng (vì tôi có bầu trước) khi cưới nhau về thì anh gửi tôi lại cho bố mẹ chồng tôi nuôi rồi đi làm ăn ở quê tôi. Từ đó đến nay tôi chưa được về thăm quê. Hồi tôi sinh mẹ tôi có ra chăm sóc, vì bà kiêng khem kỹ sợ tôi bị hậu sản sau này nên làm gia đình nhà chồng tôi không vừa lòng, bố chồng thường xuyên chửi mắng hắt hủi, xúc phạm danh phẩm và đuổi tôi ra khỏi nhà khi tôi mới sinh con  1 tuần không quan tâm tới sự có mặt của mẹ tôi. Sau một tháng mẹ tôi về thì chồng tôi cũng về thăm nhưng cũng hờ hững vậy. Vậy là tôi quyết định đưa con về, tôi nhờ người quen định bí mật đưa cháu đi thì người kia lại bị công an bắt trước và tôi cũng bị lên xã và bị gán cho tội bắt cóc trẻ con (lúc đó con tôi 2 tháng tuổi) sau gia đình xin cho tôi về và người kia cũng được thả ra, từ đó gia đình chồng càng quản lý chặt hơn, bố chồng vẫn chửi mắng và đuổi tôi đi vì vợ chồng tôi vẫn chưa có nghề nghiệp ổn định và phụ thuộc vào ông bà. Chồng tôi thì vứt điện thoại của tôi đi không cho tôi liên lạc với ai nữa và gia đình cho là việc làm của tôi có liên quan tới mẹ tôi nên chửi mắng bà thậm tệ. Tôi vẫn cứ sống vậy tới giờ con được 10 tháng mà vẫn chưa có giấy khai sinh vì tôi chưa chuyển khẩu về. Tôi không có ý định chung sống thêm nữa nhưng hễ muốn đi thì gia đình bắt tôi phải để con lại. Khi bị ép phải chuyển khẩu quá tôi đã thẳng thắn nói sẽ không chuyển và chồng tôi đã đánh tôi còn định mang dao dọa giết, cả nhà cũng chẳng ai can mà sau đó ít hôm cũng lại có xích mích và chồng lại đánh tôi. Vợ chồng tôi hiện tại cũng không còn tình cảm gì với nhau. 

Vậy tôi xin hỏi việc làm đưa con đi có vi phạm pháp luật không? Và khi ra tòa có bị truy cứu trách nhiệm không? Hiện tại tôi phải làm sao để 2 mẹ con tôi được về ngoại, tôi không thể bỏ lại con được, tôi có thể lấy lý do gì để ly hôn đơn phương? Làm sao tôi làm giấy khai sinh cho cũng khi chồng giữ Giấy chứng sinh và không chịu đưa ra giấy chứng minh thư và sổ hộ khẩu? Gia đình chồng có người quen làm công an ở huyện nên cũng được công an xã bảo trợ vậy việc tôi muốn đưa con về và ly hôn có gặp khó khăn không?

Người gửi: Phạm Hoàng Hoa (Hà Tĩnh)

Luật sư tư vấn:

Xin chào chị! Cảm ơn chị đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của chị, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn chị như sau:

1/ Căn cứ pháp lý.

– Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014;

– Luật Hộ tịch năm 2014;

– Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2007;

– Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009.

2/ Vợ có được đơn phương ly hôn chồng hay không?

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 56 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc ly hôn theo yêu cầu của một bên như sau:

“1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.”

Đồng thời theo quy định tại Khoản 1 Điều 2 Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2007 các hành vi được coi là bạo lực gia đình:

“a) Hành hạ, ngược đãi, đánh đập hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khoẻ, tính mạng;

b) Lăng mạ hoặc hành vi cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm;

c) Cô lập, xua đuổi hoặc gây áp lực thường xuyên về tâm lý gây hậu quả nghiêm trọng;

d) Ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau;

đ) Cưỡng ép quan hệ tình dục;

e) Cưỡng ép tảo hôn; cưỡng ép kết hôn, ly hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ;

g) Chiếm đoạt, huỷ hoại, đập phá hoặc có hành vi khác cố ý làm hư hỏng tài sản riêng của thành viên khác trong gia đình hoặc tài sản chung của các thành viên gia đình;

h) Cưỡng ép thành viên gia đình lao động quá sức, đóng góp tài chính quá khả năng của họ; kiểm soát thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo ra tình trạng phụ thuộc về tài chính;

i) Có hành vi trái pháp luật buộc thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở.”

Theo đó, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, chị có quyền đơn phương ly hôn. Sau khi ly hôn chị có quyền nuôi con theo quy định tại Khoản 3 Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014. Theo đó,

“3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

Theo như thông tin chị cung cấp gia đình chồng có người quen làm ở huyện thì việc này không ảnh hưởng gì đến việc sau khi ly hôn xong chị đưa con về và việc ly hôn thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

3/ Làm giấy khai sinh cho con cần những giấy tờ gì?

– Thẩm quyền đăng ký khai sinh:

Theo quy định tại Điều 13 Luật hộ tịch năm 2014 quy định:

“Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người cha hoặc người mẹ thực hiện đăng ký khai sinh.”

Như vậy, chị có thể đến UBND xã nơi cư trú hiện tại của chị để thực hiện việc đăng ký khai sinh cho con chị tại đó.

– Trường hợp chồng chị giữ Giấy chứng sinh và Chứng minh thư nhân dân, Sổ hộ khẩu theo quy định tại Khoản 1 Điều 16 Luật hộ tịch năm 2014 quy định giấy tờ cần cho việc làm giấy khai sinh như sau:

“1. Người đi đăng ký khai sinh nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy chứng sinh cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh; nếu không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh; trường hợp khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi phải có biên bản xác nhận việc trẻ bị bỏ rơi do cơ quan có thẩm quyền lập; trường hợp khai sinh cho trẻ em sinh ra do mang thai hộ phải có văn bản chứng minh việc mang thai hộ theo quy định pháp luật.”

Theo quy định trên thì chị cần có các giấy tờ sau:

1. Tờ khai theo mẫu quy định (chị có thể lấy tại UBND xã, phường nơi chị đến thực hiện thủ tục đăng ký khai sinh)

2. Giấy chứng sinh (Trong trường hợp của chị, vì chồng chị giữ giấy chứng sinh nên chị có thể thay giấy chứng sinh bằng văn bản của người làm chứng xác nhận việc sinh hoặc giấy chứng nhận việc sinh)

3. Bản sao chứng thực Sổ hộ khẩu của người đi đăng ký khai sinh (Trong trường hợp chị ủy quyền cho người khác đi đăng ký thay thì cần phải có văn bản ủy quyền của chị cho người đi làm thay)

Vì  chị chưa nhập khẩu về hộ khẩu của gia đình chồng chị mà vẫn có khẩu tại gia đình cha, mẹ đẻ của chị. Thì chị có thể mang sổ hộ khẩu của gia đình bố mẹ chị để đăng ký.

4. Bản sao Chứng minh thư nhân dân của người đến đăng ký khai sinh.

Như vậy, chị có thể đăng ký khai sinh cho con chị mà không cần đến giấy chứng sinh và sổ hộ khẩu khi chồng chị vẫn giữ.

4/ Việc làm đưa con đi của chị có vi phạm pháp luật không?

Theo thông tin chị cung cấp, khi chị mang con đi mà không hỏi ý kiến của chồng chị (do anh chị vẫn đang trong quan hệ hôn nhân). Chị có thể vi phạm vào Khoản 1 Điều 120 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 và bị xử phạt về hành vi của chị như sau:

“1. Người nào mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm.”

Ngoài ra, theo thông tin chị cung cấp, chồng chị có hành vi đánh và dọa giết chị. Theo quy định, tại Khoản 1 Điều 103 Luật Hình sự chồng chị có thể bị xử phạt cải tạo hoặc phạt tù như sau:

“1. Người nào đe dọa giết người, nếu có căn cứ làm cho người bị đe dọa lo sợ rằng việc đe dọa này sẽ được thực hiện, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm.”

Như vậy, trong trường hợp của chị có liên quan đến rất nhiều quy định của pháp luật. Thứ nhất, chị có quyền đơn phương ly hôn với chồng chị. Thứ hai, dù là mẹ của bé nhưng chị vẫn bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật về hành vi mang con đi mà không hỏi ý kiến gia đình chồng chị, là hai vấn đề mong chị hết sức lưu ý.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về vấn đề Vợ có được đơn phương ly hôn chồng hay không? Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.