Vỡ hụi, chủ hụi không trả được tiền cho người chơi thì có phạm tội hay không?

Xin chào Luật sư! Em có đôi chút thắc mắc muốn nhờ Luật sư tư vấn như sau:

Tất cả người trong dòng họ em chơi chung một đầu hụi, mỗi người mười mấy đầu. Trong thời gian chơi chủ hụi đầu thảo sắp số để hốt hụi, tất cả mọi người đều gần chót hoặc chót mới được hốt hụi và những người hốt đầu thì không ai được biết. Hỏi chủ hụi đầu họ thì nói là bà con ở xa hốt nhưng rốt cuộc không ai hết và bây giờ đến gần cuối thì người trong dòng họ em hốt thì chủ hụi báo là bể hụi và trốn đi 2 ngày. Tất cả những người chơi hụi cộng lại số tiền khi chơi hụi là trên 10 tỷ đồng. Người chủ hụi đầu thảo nói bây giờ không có tiền trả cho mọi người. Vậy thì khi thưa ra Tòa thì người chủ hụi đầu thảo có bị xử phạt gì không ạ?

Em xin cám ơn Luật sư!

Xin chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

–Bộ luật dân sự năm 2015;

–Bộ luật hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009;

-Nghị định 144/2006/NĐ – CP về họ, hụi, biêu, phường. 

Điều 471 Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về họ, hụi, biêu, phường như sau:

“1. Họ, hụi, biêu, phường (sau đây gọi chung là họ) là hình thức giao dịch về tài sản theo tập quán trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người tập hợp nhau lại cùng định ra số người, thời gian, số tiền hoặc tài sản khác, thể thức góp, lĩnh họ và quyền, nghĩa vụ của các thành viên.

4. Nghiêm cấm việc tổ chức họ dưới hình thức cho vay nặng lãi”

Căn cứ theo quy định tại Điều 4 Nghị định 144/2006/NĐ – CP thì “Hình thức họ bao gồm họ không có lãi và họ có lãi. Họ có lãi bao gồm họ đầu thảo và họ hưởng hoa hồng”

Như vậy, theo những thông tin mà bạn cung cấp thì việc chơi hụi trong trường hợp này được xác định là chơi hụi theo hình thức hụi có lãi, cụ thể là hụi đầu thảo. 

“Họ đầu thảo là họ mà theo sự thoả thuận giữa những người tham gia họ, chủ họ được lĩnh toàn bộ các phần họ trong một kỳ mở họ và không phải trả lãi cho các thành viên khác. Trong các kỳ mở họ khác, thành viên trả lãi cao nhất được lĩnh họ và phải trả lãi cho các thành viên khác” (Điều 19 Nghị định 144/2006/NĐ – CP)

Chủ họ trong họ đầu thảo có các nghĩa vụ sau đây: 

“1. Lập và giữ sổ họ và các giấy tờ liên quan đến họ.

6. Các nghĩa vụ khác theo thoả thuận”

(Điều 15 Nghị định 144/2006/NĐ – CP)

Như vậy, theo như quy định của pháp luật thì chủ hụi đầu thảo có nghĩa vụ giao các phần hụi cho thành viên được lĩnh hụi. Chính vì lẽ đó mà việc chủ hụi không giao phần hụi cho những người trong dòng họ của bạn khi họ đến lượt được lĩnh được xem là hành vi vi phạm nghĩa vụ của chủ hụi. Khi đó, nếu bạn thưa kiện ra Tòa thì chủ hụi trong hụi đầu thảo có thể bị xử lý hình sự về Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 140 Bộ luật hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009: 

“1. Người nào có một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ bốn triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới bốn triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm:

b) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” 

Đối với trường hợp trên, việc chủ hụi lấy lý do là bể hụi nên không thanh toán được phần hụi cho những người trong dòng họ của bạn là một lý do chưa đủ sức thuyết phục. Bởi lẽ, một trong những nghĩa vụ của chủ họ đó là lập, giữ sổ họ và các giấy tờ liên quan đến họ, thiết nghĩ đây là căn cứ để chủ họ có thể xác định được phần hụi của từng người, về người đã nhận hụi, về việc trả lãi,… Cho nên xét thấy việc bể hụi nếu có xảy ra thì không thể xuất phát từ nguyên nhân khách quan được. Thêm vào đó, chủ hụi đã có hành động bỏ trốn khi được yêu cầu thanh toán phần hụi cho mọi người, điều đó chứng tỏ một điều rằng chủ họ có ý định chiếm đoạt tài sản bởi bản thân chủ hụi có thể lựa chọn những giải pháp khác để ứng biến trong tình thế này, nhưng chủ hụi lại chọn giải pháp là bỏ trốn. Chiếu theo quy định của pháp luật nêu trên, cộng với số tiền mà tất cả những người chơi hụi cộng lại là trên 10 tỷ đồng thì chủ hụi có thể bị kết án tù về Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản với khung hình phạt là từ 12 năm tù đến 20 năm tù hoặc tù chung thân.  

Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Việt Phong về vấn đề Vỡ hụi, chủ hụi không trả được tiền cho người chơi thì có phạm tội hay không? Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.