Tội xâm phạm quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân

Tóm tắt câu hỏi:

Luật sư cho tôi hỏi tội xâm phạm quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân được pháp luật quy định như thế nào? Mong luật sư tư vấn cho tôi.

Người gửi: Hà Thị Vân Anh (Hải Dương)

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn, cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

Điều 126 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 có quy định về tội xâm phạm quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân như sau:

“1. Người nào lừa gạt, mua chuộc, cưỡng ép hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở việc thực hiện quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ một năm đến hai năm:

a) Có tổ chức;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Gây hậu quả nghiêm trọng.

3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm.”

1. Dấu hiệu pháp lý

– Khách thể của tội phạm:

Hành vi xâm phạm quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân là bằng những hình thức khác nhau làm cho quyền bầu cử, ứng cử của người dân không được thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ, không đúng với ý chí của họ.

Tội xâm phạm quyền bầu cử, ứng cử được quy định tại Điều 27 Hiến pháp và Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và Luật bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.

– Mặt khách quan của tội phạm: Mặt khách quan của tội phạm thể hiện ở hành vi lừa gạt, mua chuộc, cưỡng ép hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở việc thực hiện quyền bầu cử, ứng cử của công dân, cụ thể:

+ Lừa gạt là hành vi dùng thủ đoạn gian dối khiến người khác hiểu lầm về tiêu chuẩn, uy tín, năng lực của các đại biểu nên bầu không đúng với những người mà ban đầu họ nhận thức; giải thích xuyên tạc cách thức ghi trong phiếu khiến cử tri bầu không đúng người mà họ tín nhiệm hay làm cho phiếu của họ không hợp lệ; lợi dụng người khác nhờ bỏ phiếu mà ghi sai ý kiến của họ.

+ Mua chuộc là đưa tiền, vật chất hoặc lợi ích khác lôi kéo cử tri làm cho người đi bầu cử bỏ phiếu cho người theo yêu cầu của người phạm tội. Hoặc dùng lợi ích vật chất để yêu cầu, mua chuộc một người rút khỏi danh sách bầu cử để đưa người khác vào danh sách bầu cử…

+ Dùng các thủ đoạn khác là dùng các thủ đoạn nhằm cản trở người khác không cho họ ra ứng cử trái với mong muốn của họ; dọa nạt có tính chất đe dọa, khống chế, uy hiếp tinh thần để người khác bỏ phiếu theo ý đồ của họ hoặc không đi bỏ phiếu hoặc không ứng cử, buộc họ phải rút khỏi danh sách bầu cử như: Đe dọa sẽ đuổi việc, không cho lên lương, sẽ bị đánh nếu không nghe theo ý kiến của người phạm tội; hoặc sửa chữa lý lịch của người này, thêm thành tích vào cho người khác để cử tri hiểu sai về phẩm chất và năng lực của họ.

– Chủ thể của tội phạm: Người có năng lực trách nhiệm hình sự và từ đủ 16 tuổi trở lên.

– Mặt chủ quan của tội phạm: Tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý, thông thường vì mục đích cá nhân.

2. Hình phạt

– Khung 1: Bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.

– Khung 2: Phạt tù từ một năm đến hai năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:

+ Có tổ chức là từ 2 người trở lên khi thực hiện tội phạm có sự phân công vai trò trách nhiệm của từng người.
+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn.
+ Gây hậu quả nghiêm trọng là trường hợp làm cho kết quả bầu cử không chọn được những người có đủ phẩm chất và năng lực; quần chúng nhân dân không tin tưởng vào kết quả bầu cử cũng như sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước…

– Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về tội xâm phạm quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân. Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.

LUẬT VIỆT PHONG – PHÒNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT