Người bán có được đòi lại tài sản trong hợp đồng mua trả dần không?

Tóm tắt câu hỏi:

Người bán có được đòi lại tài sản trong hợp đồng mua trả dần không?

Chào Luật sư, tôi và bạn tôi có làm một hợp đồng mua bán máy móc, thực chất là tôi đầu tư vào công ty bạn tôi nhưng vì một số lý do nên chúng tôi không thực hiện thủ tục đầu tư trực tiếp mà làm thành hợp đồng mua bán trả tiền trong 10 năm, mỗi năm trả một số tiền cụ thể do chúng tôi thỏa thuận. Hiện tại, công ty bạn tôi làm ăn không tốt và đã không trả tiền của năm nay. Luật sư cho tôi hỏi: có quy định nào để tôi có thể lấy lại số máy móc trên được không? Cảm ơn Luật sư!

Người gửi: Tạ Văn Đông (Hà Tĩnh)

Luật sư tư vấn:

Xin chào anh! Cảm ơn anh đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của anh, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn chi tiết như sau:

1/ Căn cứ pháp lí

– Bộ Luật dân sự năm 2005;

2/ Người bán có được đòi lại tài sản trong hợp đồng mua trả dần không?

Hợp đồng dân sự có nhiều loại khác nhau được quy định cụ thể, chi tiết trong Bộ Luật dân sự năm 2005. Mặc dù hình thức của hợp đồng có thể chưa thể hiện đúng bản chất của hợp đồng nhưng nếu nội dung hợp đồng đảm bảo các điều kiện có hiệu lực của hợp đồng dân sự thì hợp đồng đó vẫn hợp pháp. Thực chất quan hệ mua bán trong trường hợp của anh là quan hệ đầu tư. Nhưng anh và công ty đã thực hiện ký kết hợp đồng mua bán với thời gian trả tiền trong 10 năm nên hoặc là anh phải tuân theo quy định pháp luật về hợp đồng dân sự hoặc anh có thể thực hiện quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng mua bán vô hiệu do giả tạo. Khi yêu cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng vô hiệu thì anh phải chứng minh cho sự vô hiệu của hợp đồng. Hậu quả pháp lý của việc Tòa án ra quyết đinh hợp đồng vô hiệu là anh và công ty của bạn anh phải trả lại cho nhu những gì đã nhận, hợp đồng không có hiệu lực. Nghĩa là anh trả số tiền đã nhận từ việc bán tài sản cho công ty và công ty bạn anh trả lại tài sản đã mua cho anh. Nếu anh không chọn cách hủy bỏ hiệu lực của hợp đồng mua bán thì anh vẫn có quyền nhận lại tài sản đã bán cho công ty của bạn anh. VÌ bản chất hợp đồng mua bán của anh với công ty bạn anh không phải là hợp đồng mua đứt bán đoạn mà là hợp đồng mua trả dần với thời gian trả tiền là 10 năm. Bộ luật dân sự năm 2005 quy định về mua trả chậm, trả dần như sau:

“Điều 461. Mua trả chậm, trả dần

1. Các bên có thể thoả thuận về việc bên mua trả chậm hoặc trả dần tiền mua trong một thời hạn sau khi nhận vật mua; bên bán được bảo lưu quyền sở hữu của mình đối với vật bán cho đến khi bên mua trả đủ tiền, trừ trường hợp có thoả thuận khác.

2. Hợp đồng mua trả chậm hoặc trả dần phải được lập thành văn bản. Bên mua có quyền sử dụng vật mua trả chậm, trả dần và phải chịu rủi ro trong thời gian sử dụng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.”

Mua trả chậm, trả dần là một dạng đặc biệt của hợp đồng mua bán tài sản. Hình thức mua trả chậm và hình thức mua trả dần về cơ bản giống nhau, trừ một điểm khác biệt duy nhất về phương thức thanh toán. Cụ thể, phương thức thanh toán của mua trả chậm là thanh toán một lần nhưng không phải thanh toán ngay. Theo phương thức này, bên mua sẽ trả toàn bộ tiền cho bên bán một thời gian nhất định sau khi giao kết hợp đồng và nhận tài sản. Phương thức thanh toán của mua trả dần là thanh toán nhiều lần, mặc dù tài sản mua bán được chuyển giao ngay cho người mua sau khi ký hợp đồng mua bán. Theo phương thức này, bên mua không trả toàn bộ số tiền mua tài sản một lần mà trả thành nhiều lần với số lần trả và số tiền trả trong một lần theo sự thỏa thuận của các bên.

Trong hình thức mua trả chậm, trả dần, mặc dù bên mua chưa thanh toán hoặc thanh toán chưa hết tiền cho bên bán nhưng họ lại được nhận tài sản mua bán và có quyền đưa tài sản vào khai thác công dụng; còn bên bán đã giao vật cho bên mua nhưng họ vẫn còn quyền sở hữu đối với tài sản đã bán. Về phương diện pháp lý, đây là một dạng hợp đồng mua bán được giao kết với điều kiện bảo lưu, trì hoãn quyền sở hữu của bên bán đối với tài sản đã bán. Pháp luật công nhận quyền sở hữu của bên bán được bảo lưu cho đến khi bên mua thực hiện đúng và đủ nghĩa vụ thanh toán. Trong thời gian trả chậm, trả dần, nếu bên mua vi phạm nghĩa vụ thanh toán (như không trả tiền, trả tiền không đầy đủ, trả không đúng hạn), bên bán có quyền đòi lại tài sản đã bán.

Vì nội dung của hợp đồng mua bán chưa được anh cung cấp và với những thông tin anh cung cấp thì chúng tôi chưa thể khẳng định chắc chắn trường hợp của anh có được quyền lấy lại tài sản hay không. Nếu hợp đồng không có quy định cụ thể về trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ trả tiền và các bên không thỏa thuận chuyển giao quyền sở hữu tài sản thì về cơ bản hậu quả pháp lý từ hành vi không trả tiền của Công ty sẽ là căn cứ để anh có thể lấy lại tài sản đã bán vì quyền sở hữu tài sản vẫn thuộc về anh và bên mua đã không thực hiện đúng theo nghĩa vụ trong hợp đồng.  

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về Người bán có được đòi lại tài sản trong hợp đồng mua trả dần không?.Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.