Công ty cổ phần muốn kinh doanh thêm hoạt động ngân hàng

Tóm tắt câu hỏi:

Công ty cổ phần muốn kinh doanh thêm hoạt động ngân hàng.

Công ty bảo hiểm nhân thọ A là công ty cổ phần có vốn điều lệ 1500 tỷ đồng. Công ty muốn bổ sung thêm hoạt động kinh doanh ngân hàng do có nguồn vốn nhàn rỗi và đội ngũ nhân sự am hiểu trong lĩnh vực kinh doanh ngân hàng. Công ty A có thể thực hiện ý định trên không? Cách thức công ty có thể tham gia vào hoạt động kinh doanh ngân hàng?

Người hỏi: Lê Hồng Sơn (Thái Bình)

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

1/ Căn cứ pháp lý

– Luật tổ chức tín dụng năm 2010;

– Thông tư số 30/2015/TT-NHNN về cấp Giấy phép tổ chức hoạt động của tổ chức tín dụng phi ngân hàng;

2/ Công ty cổ phần muốn kinh doanh thêm hoạt động ngân hàng

Công ty bảo hiểm nhân thọ A là tổ chức đang hoạt động hợp pháp dưới hình thức công ty cổ phần, với vốn điều lệ là 1500 tỷ đồng. Hiện công ty muốn tham gia vào hoạt động kinh doanh ngân hàng.

Đầu tiên, theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng 2010 thì chỉ có các Tổ chức tín dụng (TCTD) mới được hoạt động ngân hàng tại Việt Nam.

Cụ thể:

“Điều 8. Quyền hoạt động ngân hàng

1. Tổ chức có đủ điều kiện theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép thì được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng tại Việt Nam.

2. Nghiêm cấm cá nhân, tổ chức không phải là tổ chức tín dụng thực hiện hoạt động ngân hàng, trừ giao dịch ký quỹ, giao dịch mua, bán lại chứng khoán của công ty chứng khoán.”

Theo đó, nếu công ty A muốn tự mình tham gia vào hoạt động kinh doanh ngân hàng thì phải thành lập TCTD. Công ty A có thể thành lập TCTD là Ngân hàng hoặc TCTD phi ngân hàng.

Trường hợp công ty A muốn thành lập Ngân hàng, cụ thể là Ngân hàng thương mại:

Điều 6 Luật Các tổ chức tín dụng quy định Ngân hàng thương mại trong nước được thành lập, tổ chức dưới hình thức công ty cổ phần, trừ trường hợp Ngân hàng thương mại nhà nước được thành lập, tổ chức dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ. Theo đó, công ty A nếu muốn thành lập Ngân hàng thì chỉ có thể thành lập dưới hình thức công ty cổ phần.

Về điều kiện để thành lập Ngân hàng dưới hình thức công ty cổ phần (tức là Ngân hàng thương mại cổ phần) được quy định chung trong Luật các tổ chức tín dụng và cụ thể hơn trong Thông tư số 40/2011/TT-NHNN được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 08/2015/TT-NHNN quy định về cấp Giấy phép và tổ chức, hoạt động của Ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, văn phòng đại diện của tổ chức tín dụng nước ngoài, tổ chức nước ngoài khác có hoạt động ngân hàng tại Việt Nam.

Để đáp ứng các điều kiện thành lập, công ty A phải có vốn điều lệ, vốn được cấp tối thiểu bằng mức vốn pháp định. Mức vốn pháp định đối với Ngân hàng thương mại cổ phần là 3000 tỷ đồng (theo Nghị định 10/2011/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 141/2006/NĐ-CP về mức vốn pháp định của các tổ chức tín dụng). Như vậy công ty A hiện không có đủ vốn pháp định để thành lập Ngân hàng thương mại cổ phần.

Một điểm đáng chú ý nữa là tại Điểm d, Khoản 2, Điều 9 Thông tư số 40/2011/TT-NHNN quy định một trong những điều kiện để cấp Giấy phép thành lập và hoạt động Ngân hàng thương mại cổ phần là phải “có tối thiểu 02 cổ đông sáng lập là tổ chức”. Công ty A khi muốn thành lập Ngân hàng sẽ đóng vai trò là cổ đông sáng lập, và từ điều kiện này cho thấy công ty A không thể tự mình thành lập Ngân hàng thương mại cổ phần.

Trường hợp công ty A muốn thành lập TCTD phi ngân hàng:

Về điều kiện để thành lập TCTD phi ngân hàng được quy định chung trong Luật các tổ chức tín dụng và cụ thể hơn trong Thông tư số 30/2015/TT-NHNN về cấp Giấy phép tổ chức hoạt động của tổ chức tín dụng phi ngân hàng. Theo Thông tư này thì TCTD phi ngân hàng có thể được thành lập dưới các hình thức: công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên hoặc hai thành viên trở lên. Tuy nhiên, công ty A không thể tự mình thành lập dưới bất cứ hình thức nào trên đây vì các lý do:

– Quy định tại điểm a khoản 2 điều 11 về điều kiện đối với cổ đông sáng lập TCTD phi ngân hàng cổ phần là “Có tối thiểu 02 cổ đông sáng lập là tổ chức;”

– Quy định tại điểm b, c khoản 1 điều 4 về hình thức tổ chức của tổ chức tín dụng phi ngân hàng: “Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do một ngân hàng thương mại Việt Nam làm chủ sở hữu;” và “Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên do ngân hàng thương mại Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam góp vốn thành lập (trong đó một ngân hàng thương mại Việt Nam sở hữu ít nhất 30% tổng số vốn điều lệ của tổ chức tín dụng phi ngân hàng) hoặc các ngân hàng thương mại Việt Nam góp vốn thành lập.”

Như vậy, nếu muốn hoạt động kinh doanh ngân hàng thì công ty A không thể tự mình thực hiện mà phải hợp tác với ít nhất một tổ chức khác để được cấp giấy phép thành lập ngân hàng hoặc TCTD phi ngân hàng.

Công ty A có thể góp vốn cùng với tổ chức khác để thành lập Ngân hàng thương mại cổ phần với các điều kiện cấp Giấp phép quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng và cụ thể trong thông tư 40/2011/TT-NHNN; công ty phải lập hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép quy định tại điều 15 thông tư này.

Nếu công ty A hợp tác với tổ chức khác (có thể là ngân hàng thương mại) thành lập TCTD phi ngân hàng thì trước hết cần đáp ứng các điều kiện quy định trong Luật Các tổ chức tín dụng và Thông tư 30/2015/TT-NHNN, sau đó lập hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép, chi tiết về hồ sơ được quy định tại điều 15 và điều 16 thông tư này.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về Công ty cổ phần muốn kinh doanh thêm hoạt động ngân hàng. Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn bạn vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.