Định đoạt tài sản chung của hộ gia đình

Tóm tắt câu hỏi:

“Định đoạt tài sản chung của hộ gia đình”

Anh chị vui lòng tư vấn giúp. Gia đình  tôi có bà cô là chị gái của bố tôi không chồng con nên ở nhờ trên đất của gia đình tôi và hộ khẩu của gia đình tôi do bố tôi đứng chủ có tên bà cô. Trong sổ đỏ do bố tôi đứng tên mang chữ hộ ông… vậy nếu bà cô tôi mất thì có phải làm thủ tục thừa kế không. Trên thực tế bà cô tôi không có tài sản đất đai, chỉ ở nhờ và cũng không lấy gì. Nếu bà cô chết, gia đình tôi có được phép xóa tên bà khỏi sổ hộ khẩu? Cảm ơn anh chị đã tư vấn giúp.

Người gửi: Hoàng Văn Nam ( Bắc Ninh)

Luật sư tư  vấn:

Xin chào bạn! cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn cho bạn như sau:

1/ Căn cứ pháp lý

– Bộ luật dân sự năm 2005;

– Luật Đất đai năm 2013;

– Luật cư trú năm 2006 sửa đổi bổ sung năm 2013;

2/ Định đoạt tài sản chung của hộ gia đình

Căn cứ Điều 108 Bộ luật Dân sự 2005 quy định: “Tài sản chung của hộ gia đình gồm quyền sử dụng đất, quyền sử dụng rừng, rừng trồng của hộ gia đình, tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên hoặc được tặng cho chung, được thừa kế chung và các tài sản khác mà các thành viên thỏa thuận là tài sản chung của hộ”.

Căn cứ khoản 29 Điều 3 Luật Đất đai 2013 quy định: “Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất”.

Điều 109 Bộ luật Dân sự 2005 quy định:

“1. Các thành viên của hộ gia đình chiếm hữu và sử dụng tài sản chung của hộ theo phương thức thoả thuận.

2. Việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất, tài sản chung có giá trị lớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ 15 tuổi trở lên đồng ý; đối với các loại tài sản chung khác phải được đa số thành viên từ đủ 15 tuổi trở lên đồng ý”.

Như vậy, đất được cấp cho hộ gia đình thì thuộc quyền sử dụng chung của tất cả mọi thành viên trong hộ gia đình. Việc xác định những người có quyền đối với quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình được căn cứ vào sổ hộ khẩu tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất. Việc định đoạt quyền sử dụng đất là tài sản của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ 15 tuổi trở lên đồng ý.

Do đó, nếu cô bạn nhập hộ khẩu vào gia đình bạn trước thời điểm đất đó được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho hộ gia đình của bố bạn thì cô bạn có quyền sử dụng đất giống như các thành viên trong hộ gia đình và khi cô bạn chết thì có thể tiến hành thủ tục thừa kế đối với phần di sản là quyền sử dụng đất của cô bạn được hưởng. Tuy nhiên, trường hợp cô bạn nhập khẩu vào hộ khẩu gia đình sau thời điểm được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình thì cô bạn không có quyền sử dụng đất đối với đất hiện hộ gia gia đình bố bạn đang ở và đương nhiên không thể tiến hành thủ tục thừa kế đối với quyền sử dụng đất khi cô bạn mất.

3/ Xóa tên trong sổ hộ khẩu 

Theo như quy định tại điều 22 Luật cư trú 2006 sửa đổi bổ sung năm 2013 thì:

“Điều 22. Xoá đăng ký thường trú

1. Người thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị xoá đăng ký thường trú:

a) Chết, bị Toà án tuyên bố là mất tích hoặc đã chết;

b) Được tuyển dụng vào Quân đội nhân dân, Công an nhân dân ở tập trung trong doanh trại;

c) Đã có quyết định huỷ đăng ký thường trú quy định tại Điều 37 của Luật này;

d) Ra nước ngoài để định cư;

đ) Đã đăng ký thường trú ở nơi cư trú mới; trong trường hợp này, cơ quan đã làm thủ tục đăng ký thường trú cho công dân ở nơi cư trú mới có trách nhiệm thông báo ngay cho cơ quan đã cấp giấy chuyển hộ khẩu để xoá đăng ký thường trú ở nơi cư trú cũ.

2. Cơ quan có thẩm quyền đăng ký thường trú thì cũng có thẩm quyền xoá đăng ký thường trú.

3. Thủ tục cụ thể xoá đăng ký thường trú và điều chỉnh hồ sơ, tài liệu, sổ sách có liên quan do Bộ trưởng Bộ Công an quy định.”

Như vậy, khi cô bạn chết thì có thể thực hiện xóa đăng ký thường trú ( xóa tên khỏi sổ hộ khẩu) theo quy định của pháp luật.

Trên đây là tư vấn của công ty luật Việt Phong về Định đoạt tài sản chung của hộ gia đình. Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.