Tóm tắt câu hỏi:

Giúp việc gia đình có được đóng bảo hiểm xã hội hay không?

Mẹ em làm giúp việc gia đình, em thấy có quy định người sử dụng lao động phải đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. Vậy trường hợp với công việc giúp việc gia đình thì mẹ em có được đóng bảo hiểm xã hội hội hay không? Cảm ơn luật sư.

Người gửi: Nguyễn Đình Phước (Vĩnh Phúc)

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

1/ Căn cứ pháp lý

 – Bộ luật Lao động năm 2012

 – Luật bảo hiểm xã hội năm 2014.

2/ Giúp việc gia đình có được đóng bảo hiểm xã hội hay không?

Bảo hiểm xã hội là bộ phận lớn nhất trong hệ thống an sinh xã hội. Mọi người lao động đều có quyền hưởng bảo hiểm xã hội, được bảo hiểm xã hội bảo vệ, và quyền hưởng bảo hiểm xã hội là một trong những quyền cơ bản của người lao động, được pháp luật của nhiều quốc gia trên thế giới thừa nhận, trong đó có Việt Nam. Về bảo hiểm xã hội đối với người lao động là người giúp việc, pháp luật có các quy định như sau:

Điều 180 Bộ luật Lao động năm 2012 quy định về hợp đồng lao động đối với lao động là người giúp việc gia đình:

“1. Người sử dụng lao động phải ký kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người giúp việc gia đình.

2. Thời hạn của hợp đồng lao động đối với lao động là người giúp việc gia đình do hai bên thoả thuận. Một bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động bất kỳ khi nào nhưng phải báo trước 15 ngày.

3. Hai bên thỏa thuận, ghi rõ trong hợp đồng lao động về hình thức trả lương, kỳ hạn trả lương, thời giờ làm việc hằng ngày, chỗ ở”.

Như vậy người sử dụng lao động có trách nhiệm ký kết hợp đồng lao động với mẹ bạn (người lao động là giúp việc gia đình).

Mặt khác, theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

“a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

c) Cán bộ, công chức, viên chức;

d) Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;

đ) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;

e) Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí;

g) Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;

h) Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;

i) Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn”.

Theo đó, mẹ bạn thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 21 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 về trách nhiệm của người sử dụng lao động thì người sử dụng lao động phải “Đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 86 và hằng tháng trích từ tiền lương của người lao động theo quy định tại khoản 1 Điều 85 của Luật này để đóng cùng một lúc vào quỹ bảo hiểm xã hội”.

Đồng thời, khoản 2 Điều 181 Bộ luật lao động năm 2012 quy định về nghĩa vụ của người sử dụng lao động là người giúp việc,  cụ thể, người sử dụng lao động phải “trả cho người giúp việc gia đình khoản tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật để người lao động tự lo bảo hiểm.”

Từ những quy định trên, người sử dụng lao động không bắt buộc phải đóng bảo hiểm xã hội cho mẹ bạn, thay vào đó, người sử dụng phải trả cho mẹ bạn một khoản tiền tương đương với khoản tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật nêu trên để mẹ bạn tự lo bảo hiểm.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về giúp việc gia đình có được đóng bảo hiểm xã hội hay không? Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn, bạn vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.