Phạm tội nhưng có đơn bãi nại của người bị hại thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?

Tóm tắt câu hỏi

Có đơn bãi nại của người bị hại thì người phạm tội có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Người gửi: Thảo Liên ( An Giang)

Luật sư tư vấn

Xin chào bạn! Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

1. Cơ sở pháp lý

– Bộ luật hình sự 2015

– Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2017

– Bộ luật tố tụng hình sự 2015

2. Phạm tội nhưng có đơn bãi nại của người bị hại thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?

Bãi nại nghĩa là bãi bỏ việc khiếu nại. Tức là người bị hại (hoặc nạn nhân) trong vụ án nào đó họ không yêu cầu khởi tố hoặc rút đơn khởi tố đối với người phạm tội.

Về nguyên tắc, người phạm tội (có năng lực trách nhiệm hình sự) phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội mà mình đã phạm, tuy nhiên, trong một số trường hợp, pháp luật quy định người phạm tội sẽ chỉ bị khởi tố, truy cứu trách nhiệm hình sự khi có yêu cầu của người bị hại. Cụ thể, Điều 155 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định về các trường hợp này như sau:

“Điều 155. Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại

1. Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

2. Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.

3. Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức.”

Như vậy, nếu phạm 1 trong các tội sau đây (10 tội) mà người bị hại (hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết) tự nguyện nộp đơn bãi nại(tức rút đơn khởi tố) trước ngày xét xử vụ án thì người phạm những tội này sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự:

– Khoản 1 Điều 134 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi Khoản 22 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật hình sự về Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

– Khoản 1 Điều 135 Bộ luật hình sự 2015 về Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh

– Khoản 1 Điều 136 Bộ luật hình sự 2015 về Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội

– Khoản 1 Điều 138 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi điểm đ Khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2017 về Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

– Khoản 1 Điều 139 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi điểm đ Khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2017 về Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính

– Khoản 1 Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi Khoản 23 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2017 về Tội hiếp dâm

– Khoản 1 Điều 143 Bộ luật hình sự 2015 về Tội cưỡng dâm

– Khoản 1 Điều 155 Bộ luật hình sự 2015 về Tội làm nhục người khác

– Khoản 1 Điều 156 Bộ luật hình sự 2015 về Tội vu khống

– Khoản 1 Điều 226 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi điểm a Khoản 53 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2017 về Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp

Như vậy, chỉ trong các trường hợp phạm tội thuộc Khoản 1 ở các tội kể trên thì khi có đơn bãi nại của người bị hại, người phạm tội với không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, trường hợp phạm một tội khác hoặc phạm những tội kể trên nhưng thuộc khung quy định tại Khoản 2, Khoản 3,… thì dù có đơn bãi nại của người bị hại đi nữa thì người phạm tội vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đã phạm, tuy nhiên, đơn bãi nại của người bị hại trong trường hợp này sẽ được xem xét là 1 tình tiết giảm nhẹ hình phạt cho người phạm tội.

Tuy nhiên, cần lưu ý, đơn bãi nại chỉ được coi là căn cứ để không truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc là tình tiết giảm nhẹ hình phạt cho người phạm tội khi và chỉ khi đơn bãi nại đó thỏa mãn: là đơn của người bị hại hoặc người đại diện của người bị hại; đảm bảo việc viết và gửi đơn bãi nại là hoàn toàn tự nguyện, không bị ép buộc, cưỡng bức; đơn bãi nại phải được gửi đến cơ quan điều tra, xét xử trước khi vụ án được đưa ra xét xử sơ thẩm.

Trên đây là tư vấn từ Luật Việt Phong về việc Phạm tội nhưng có đơn bãi nại của người bị hại thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?. Chúng tôi hy vọng quý khách có thể vận dụng được các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan , hoặc cần tư vấn, giải đáp quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý

Chuyên viên: Nguyễn Thị Thu

Bài viết được thực hiện bởi: Luật sư. Nguyễn Văn Đại

Để được giải đáp thắc mắc về: Phạm tội nhưng có đơn bãi nại của người bị hại thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?
Vui lòng gọi Tổng đài luật sư tư vấn pháp luật 24/7: 1900 6589

Để gửi Email tư vấn pháp luật, Báo giá dịch vụ pháp lý hoặc đặt Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp.
Vui lòng click tại đây

CÔNG TY LUẬT TNHH VIỆT PHONG

Hà Nội – Biệt thự 2.11 đường Nguyễn Xuân Khoát, KĐT Ngoại Giao Đoàn, Q. Bắc Từ Liêm
– Số 82 Nguyễn Tuân, Phường Thanh Xuân Trung, Quận Thanh Xuân

Bắc Giang – 65-67 khu Minh Khai, Thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn