Tuổi chịu trách nhiệm hình sự và vấn đề bồi thường thiệt hại

Tóm tắt câu hỏi:

Tuổi chịu trách nhiệm hình sự và vấn đề bồi thường thiệt hại

Thưa Luật sư, con trai tôi vừa sinh nhật tròn 13 tuổi, vì mâu thuẫn với một bạn trong lớp mà hai cháu có gây gổ, tranh cãi và đánh nhau. Trong lúc đang đánh nhau, vì quá tức giận với bạn kia, con trai tôi lại có sẵn một con dao dọc giấy trong người, cháu đã rút dao và đâm vào người người bạn kia, làm cháu ấy phải nhập viện cấp cứu, đến bây giờ bác sỹ chuẩn đoán là đã qua cơn nguy kịch, chờ hồi tỉnh lại. Bây giờ gia đình đó đang đăng đơn khởi kiện con tôi. Là một người mẹ thực lòng tôi rất buồn và lo cho con của mình. Chỉ phân vân liệu con tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không? Nếu có thì pháp luật sẽ xử lý như thế nào với hành vi của cháu? Ngoài ra, vấn đề bồi thường thiệt hại, pháp luật quy định như thế nào ạ? Xin cảm ơn.

Người gửi: Thu Thảo (Bình Phước)

Tư vấn luật: 1900 6589

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

1/ Căn cứ pháp lý

– Bộ luật hình sự năm 1999, sửa đổi, bổ sung năm 2009;

– Bộ luật dân sự năm 2005.

2/ Tuổi chịu trách nhiệm hình sự và vấn đề bồi thường thiệt hại

Căn cứ Điều 12 Bộ luật hình sự năm 1999, sửa đổi, bổ sung năm 2009 quy định Tuổi chịu trách nhiệm hình sự như sau:

“Điều 12. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự

1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm.

2. Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc  tội phạm  đặc biệt nghiêm trọng.”

Như vậy, căn cứ quy định trên, người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm. Ngoài ra, đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi cũng vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Theo như thông tin mà bạn cung cấp, con trai bạn vừa mới đủ 13 tuổi, do mâu thuẫn với bạn trong lớp, trong lúc đang gây gổ, đánh nhau với bạn, con trai bạn đã dùng con dao dọc giấy có sẵn trong người đâm vào người bạn kia. Xét thấy, hành vi đánh nhau, dùng dao để đâm người khác là những hành vi nguy hiểm cho xã hội, theo quy định của Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi bổ sung năm 2009, người thực hiện những hành vi trên sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự, chịu hình phạt do Luật này quy định nếu đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, con trai của bạn trong trường hợp này mới đủ 13 tuổi và tại thời điểm cháu thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội cháu cũng đang ở độ tuổi 13. Căn cứ vào Điều 12 Bộ luật hình sự năm 1999, sửa đổi, bổ sung năm 2009, con của bạn vẫn chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.

Vậy nhưng, do hành vi dùng dao đâm người của con trai bạn đã khiến cho bạn kia phải nhập viện cấp cứu, tức là ở đây đã có hành vi xâm phạm tới tính mạng và gây ra thiệt hại cho người bị hại. Căn cứ Điều 604 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại như sau:

“1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường. 

2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó.”

Như vậy, căn cứ vào quy định trên, con bạn sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cháu đã gây ra với bạn kia. Tuy nhiên, con bạn mới có 13 tuổi, căn cứ khoản 2 Điều 606 Bộ luật dân sự năm 2005, con bạn sẽ không phải là người trực tiếp bồi thường thiệt hại, mà bố mẹ của cháu tức là vợ chồng bạn sẽ trực tiếp bồi thường toàn bộ thiệt hại do con mình gây ra. Nếu bố mẹ không đủ tài sản để bồi thường mà con bạn có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu. Trừ trường hợp, thời điểm xảy ra vụ án là thời gian nhà trường đang quản lý học sinh của mình thì nhà trường sẽ chịu trách nhiệm bồi thường. Còn nếu trường chứng minh trường không có lỗi trong quản lý thì 2 vợ chồng bạn vẫn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại.

Về nguyên tắc bồi thường thiệt hại, căn cứ Điều 605 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định như sau:

“1. Thiệt hại phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Người gây thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường, nếu do lỗi vô ý mà gây thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của mình.

3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì người bị thiệt hại hoặc người gây thiệt hại có quyền yêu cầu Toà án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.”

Như vậy, với trường hợp của con trai bạn, cháu sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội của mình, tuy nhiên do cháu đã có hành vi xâm phạm tới tính mạng của người khác và gây ra thiệt hại, vì vậy, theo quy định của pháp luật, cháu sẽ không phải là người trực tiếp bồi thường thiệt hại, bố mẹ sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do con mình gây ra, nguyên tắc bồi thường đã được quy định rất rõ tại Điều 605 Bộ luật dân sự năm 2005.

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về Tuổi chịu trách nhiệm hình sự và vấn đề bồi thường thiệt hại. Chúng tôi hi vọng rằng quý khách có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.