Ông nội có thể lập di chúc thay cho bà nội khi bà không đủ minh mẫn không?

Tóm tắt câu hỏi:

Ông nội có thể lập di chúc thay cho bà nội khi bà không đủ minh mẫn không?

Chào luật sư. Bà ngoại tôi năm nay 93 tuổi. Do sức khỏe già yếu nên bà tôi thường xuyên phải nhập viện lúc được về nhà thì có lúc bà tôi rất minh mẫn lúc thì rất lẫn. Dạo gần đây sức khỏe của bà có dấu hiệu suy yếu đi nhiều. Vậy xin hỏi luật sư ông ngoại tôi có thể lập di chúc thay cho bà ngoại được không? Tôi xin chân thành cảm ơn. 

Người gửi: Trịnh Quốc Việt (Hà Đông)

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Luật Việt Phong. Về câu hỏi của bạn, công ty Luật Việt Phong xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

1/ Căn cứ pháp lý.

– Bộ luật Dân sự năm 2005. 

2/ Ông nội có thể lập di chúc thay cho bà nội khi bà không đủ minh mẫn không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 631, bộ luật Dân sự  năm 2005 quy định về Quyền thừa kế của cá nhân thì:

“Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.” Như vậy, đối với tài sản thuộc quyền sử dụng, sở hữu của bà ngoại bạn thì việc lập di chúc phải do chính bà bạn lập, Ông bạn không thể lập di chúc để định đoạt tài sản đó.

Trong trường hợp bà bạn không thể tự mình lập di chúc được thì bà bạn có thể lập di chúc theo hình thức di chúc bằng văn bản có người làm chứng hoặc di chúc miệng:

Di chúc bằng miệng.

Tại Ðiều 651 Bộ luật Dân sự năm 2005 có quy định: Trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Sau ba tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.

Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực.

Nội dung di chúc bằng văn bản có người làm chứng:

Trong trường hợp người lập di chúc không thể tự mình viết bản di chúc như trong trường hợp của bạn thì có thể nhờ người khác viết, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc. (Ðiều 656 Bộ luật Dân sự).

Di chúc phải ghi rõ:

– Ngày, tháng, năm lập di chúc;

– Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;

– Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản hoặc xác định rõ các điều kiện để cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;

– Di sản để lại và nơi có di sản;

– Việc chỉ định người thực hiện nghĩa vụ và nội dung của nghĩa vụ.

Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu; nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được đánh số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.

Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người theo quy định tại Ðiều 654 Bộ luật Dân sự:

– Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;

– Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc;

– Người chưa đủ mười tám tuổi, người không có năng lực hành vi dân sự.

Như vậy, trường hợp của bạn bà ngoại bạn không thể tự mình viết được di chúc thì có thể di chúc bằng miệng hoặc nhờ ông bạn viết đồng thời phải có hai người làm chứng sau đó bà bạn cần điểm chỉ vào di chúc để di chúc được hợp pháp. 

Trên đây là tư vấn của công ty Luật Việt Phong về Ông nội có thể lập di chúc thay cho bà nội khi bà không đủ minh mẫn không? Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn bạn vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.